ژئوشیمی و پترولوژی گرانیتوئیدهای جنوب غرب مرند (جنوب روستاهای عیش آباد و پیربالا)-شمال غرب ایران

توده گرانیتوئیدی میشو متعلق به شمال غربی زون ایران مرکزی در شمال غرب ایران می باشد که به درون سنگ های دگرگون شده پرکامبرین نفوذ کرده است. بر اساس مطالعات پتروگرافی، این توده متشکل از چندین توده از سنگ های گرانیتی پان آفریکن می باشد که طیفی از دیوریت تا لوکوگرانیت را در بر می گیرد. ترکیبات حدواسط این مجموعه شامل آمفیبول گرانودیوریت، بیوتیت گرانیت و گرانیت دومیکایی می باشند. کوارتز ، پلاژیوکلاز ، فلدسپار پتاسیک، آمفیبول ، بیوتیت ، کلینوپیروکسن از تشکیل دهنده های اصلی و آپاتیت، زیرکن، تورمالین، گارنت و کانی های اپک از اجزاء فرعی این سنگ ها محسوب می شوند. بررسی شیمی کانی ها در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که ترکیب پیروکسن ها از نوع دیوپسید-اوژیت است. آمفیبول ها در گروه کلسیک قرار گرفته و از نوع مگنزیوهورنبلند، آکتینولیت هورنبلند و آکتینولیت می باشند. همچنین این آمفیبول ها یک زونینگ شیمیایی از مگنزیوهورنبلند، آکتینولیت هورنبلند یا آکتینولیت با هسته هایی از آکتینولیت هورنبلند یا مگنزیوهورنبلند نشان می دهند. پلاژیوکلازهای منطقه در گستره ای از ترکیب an 1.1 تا an 69.8 قرار می گیرند. فلدسپارپتاسیک در رده ی ارتوکلاز قرار می گیرد. گارنت ها غنی شده از آلماندن و تهی شده در دیگر متشکله ها می باشند. بر اساس مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی این سنگ ها به سه گروه اصلی تقسیم می شوند که فرایندهای پیچیده ماگمایی آنها را تحت تاثیر قرار داده است. نتایج حاصل از مطالعات ایزوتوپی بیانگر سن کامبرین زیرین برای این سنگ ها است. سنگ های گرانیتوئیدی i-type، s-type و لوکوگرانیت ها دارای ماهیت سنگ های کالک-آلکالن پتاسیم متوسط - بالا تا شوشونیتی مختص جایگاه های کوهزایی می باشند. الگوی تغییرات عناصر کمیاب بهنجار شده به گوشته نشان دهنده غنی شدگی این سنگ ها از عناصر lile مانند rb, ba وk و تهی شدگی از برخی از عناصر hfse مانند ni, ti و ta می باشد که نشانگر یک گوشته ی غنی شده توسط یک متشکله فرورانشی به ارث رسیده از حادثه فرورانش قبلی است. گرانیت های s-type دارای نسبت های ایزوتوپی اولیه (87sr/86sr)i بالا (بین 7081/0 تا 7104/0) و مقادیر منفی (18/4- تا 72/4-)=?nd می باشند. در حالی که گرانیت های i-type دارای طیف گسترده تری از مقادیر (8/0- تا 3/4-)= ?nd بوده و نسبت های پایین تری از (بین 704867/0 تا 708046/0) = (87sr/86sr)i نسبت به گرانیت های s-type نشان می دهند. در لوکوگرانیت ها مقادیر ?nd از 98/0+ تا 25/1+ در تغییر است. همچنین سن های مدل nd برای لوکوگرانیت ها حدود 1100 میلیون سال می باشد که احتمالاً بیانگر نقش مهم ماگماهای مشتق شده از گوشته در شکل گیری آنهاست. بنابراین نسبت های ایزوتوپی متغییر nd و sr همراه با ژئوشیمی عناصر اصلی و کمیاب پیشنهاد کننده شکل گیری آنها از اختلاط بین مذاب های پوسته ای با مقادیر متغییری از ماگمای بازالتی مشتق شده از گوشته می باشد. بنابراین سنگ های گرانیتی مذکور احتمالاً بر روی حاشیه فعال قاره ای ناشی از همگرایی شمال شرق ایران با جنوب غربی آن در طول پرکامبرین شکل گرفته اند. در این مطالعه پیشنهاد می شود که این زون فرورانشی مرتبط با بسته شدن شاخه ای از اقیانوس پروتوتتیس می باشد